Muzeum Więzienia Pawiak to miejsce, w którym prześledzimy dzieje jednego z najnowocześniejszych na przełomie XIX i XX w. więzień w Polsce.

Pawiak pełnił rolę więzienia śledczego, kryminalnego i politycznego. Jednak to dzięki niechlubnej działalności z czasów powstania styczniowego, rewolucji 1905 r. czy II wojny światowej, Pawiak zyskał swoją wątpliwą sławę.

Dziś, po więzieniu nie ma prawie śladu. Zachował się jedynie prawy słup bramy. Natomiast na terenie byłego więzienia znajduje się rekonstrukcja korytarza VII i celi, w których umieszczono pamiątki po więźniach, ich relacje, zdjęcia, przedmioty osobiste, różańce, modlitewniki, a także jedyne oryginalne drzwi do celi. W Muzeum Więzienia Pawiak dowiemy się również, jak wyglądał dzień powszedni więźniów.

Warto zatrzymać się na chwilę w „Sali reliktów i grypsów”, w której nie tylko zobaczymy, ale i usłyszymy przejmujące treści więziennych notatek.

Jedną z ważniejszych ekspozycji jest również Sala Drzewa Pawiackiego, które co prawda zachowało się po wojnie, ale niestety uschło. Drzewo jest świadkiem zbrodni wojennych, a jednocześnie stało się pomnikiem ku czci pomordowanych więźniów.

W muzeum zgromadzono rzeźby Zofii Pociłowskiej-Kann, która była przetrzymywana także w Pawiaku w czasie II wojny światowej. Rzeźby autorki nawiązują do trudnych doświadczeń wojennych i są wykonane z ceramiki patynowanej według jej receptury.